SENGUERDIUS.P. E de MFarantula T | * pon WOoLrFERD I $sNcUERDI ENAE Docz. TRACTATUS P H YSICVS DE CTARANTULA IN QUO. Prater ejus deferiptionem, effe&us veneni Taran. tulz , qui hadenus fuerunt occultis qualita- tibus adícripti, rationibus naturalibus deducuntur, & illuftrantur. Apud G AASBEECKIOS. Cg n rr t eei rr clo Dc rxvur | —— H Nobiliffmno , Cdoplifn Speifati ff 95. D OMINO, SS : D GERARDO BICKER à SWIETEN,. Dominoin Svvieten: in Camera rationum Hollandiz olim Depu- tato; nunc vero apud Amftelo- Nue s minorum caufarum Jadici Delegato; & Supremi Se- natus Rienolandici Affeflori, s. p. | uoties, Vir Amplili jme, animo revolvo bencficia, quibus in- - dies mc cumulafti; rubore fuf- A 5 fundor, rcd izcudd A E Dznricazrro. fundor, quod quantas. Tibi -gratesagere velim , mihi foli non liceat ; prxfertim, fi id unicum tantum , quod in re- centi memoria adhucdum eft; animo perpendam , quod foetum fane rudem; nulla for- ma informatum benigne fu- fcepifti ; & id quod deerat, . auctoritatem nempe, Tuo Pa- . trocinio, T hefibus attulifti; ut üfdem fplendor accederet, Claritatis T'ux fplendore;prz-- fulfifti. Quas Tibipro tot be-- ncficiis grates. referam ? cui immortales debeo ; Quod 1i-- bi gratitudinis. fignum offe- ' ram? cui me totum debeo: unicum hoc füpereffe putavi, ut primos ftudiorum fructus | . in "Tuum gremium repone- - ss rem; . ! Drpicar:ro. 2 rem ; &id quod à Tua Clari- . tatefplendorem accepit, Tibi infcriberem. Hoc igitur, Vir Nobiliffime, leve munufcu- luni accipe, non quidem re- rum gravitate acceptum ; fed materiz jucunditate haud in- gratum : cujus enim melius Patrocinium imploraret ?. nifi ' ejus, fub quo ha&tenus tutum fuit : cujus prz feferre nomen - | auderet? nifi ejus, cujus Cla- ritate lucem. afpexit: cui me- lius infcriberem ?. nifi. Tibi. . qui me-totum Tuum fecit; — hoc ergo peto "Tuum facias, benigna fronte afpicias, & eo qno offero animo accipias. —— Devetifsimus Amplituditis Tue E t2 ultor... Worr.SENGUERDIUS. Ad Dotfi imum "DOMINUM WOLFERDVM yore oe Phil. Do&. | CUM Tra&atum Phy(icum de Ta- rantula ederet. T laraDeumsSoboles, Tua | : dum veffligia Patris Affimulare Fan que - — "0h ArcaHa Tarenti Deleg: ! oflendys ws Taran- — £ula faltus | Excitat Vj quanam poterit Me-. dicina mederi Lef? $n Ne VERDIfirtem | Te forte creatum CAPaUE, | 9 CApnuis y 4tdue Aquilam mun- (oc quam geneaffe Columbam SR J'ive dia felix , multoque ex- creffe per annos 354 . Reflauraque Tuis , damnum quad 1 morte Parentis |^ Terra tulit , donis , clari Genita- | — gy imago. irc - "4 seed E ^» |] D: ^4 Y $i PRAEFATIO.. A ravis iuter. Bhiljfiphos Aso de occultis qualitatibus Sveeeo agitatur quafi, que — Decforum. aucforitate , vAHonum fpecie , probationum fundamento utrimque fatis mn- Pita eff : Majoris ego probabilia. Tis rationes judicans que proaffy-.— amativa fententia adferintur,in -— eatidem mibi fententiam cun- dum , eafque admittendas puta. Non ita tamen , ac ff infe ce fua "Atta effent aecultesac propterea 4 in noffram cognitionem perveni- ve son polfeuts fed. ut. occultas , : "4Hi0- ^-cPBauratfoó. * E mora ejus proueuientess qua proc eccultis bactenus fuerunt babtta, ut ignota explicata , lateptinm | inflar confcripta s à mobs gero ut. manifefla pri p»fita. jou Occaffonem , bunc libellum edendi , prabust, difputatio mea publica, quam cum ab omnibus ; viderem avide expeti , eandem án lucem edere, fimul cum oratia- Be meapublicapretium duxiimu- : £i talis 3 PRAEFATIO 14tis mutanda , addendo neceffa- riacorrigendo, penitius declaran- do, qua ebfcuriora judicabam. EM Y Worr. SENGUERDII PuiL. DocT. TRACTATVS Tw DE TARANTU L A. Ca»rurT L Operis di jfiributio , C Ta. rantule nomina. e n tra&atione Turantula primo . confiderandum occurrit Nomen; deinde 35e5 ipfum Oljeium: in no- mine occurrit. 1. Origo - firminis. Deinde varia ejus SynonyMia, pe Vniyet4. ln obje&o occurrit. i De- At 14 CIT RACTATUS x. Defrriptio. 2. Divifio. 3. Effetdus. 4. Effeiuum curatio, y. Dubia qua cit- ca bac smoveri pofJant..—— C e Sortitur Teranttila nomen àéivi- tate Tarento, vel fluvio Tbara, in A- pulia fito, eo quod circa ealoca ea- rum quotannis magnacopia produ- - catur: neque hifce folum in locis reperiuntur Tarantulz , fed etiam dantur in Calabria & Sicilia, zíti- vifque men(ibus. quandoque. in campis Romanis apparent,quz Tz- rantulisA pulis fimillimz funt;exce- -pto quod cffc&um faltandi produ- cere non valeant: neque peítilen- tibus Phalangiis Creta infula caret, | quz tamen nulla alia noxia vel ma- lefica animalia fert. Camerar. lier. fabcifiv. cent. 3. cap. 97. : Tarantule alio nomine vocantur Aranei Apuli, Kercher. de art. magn, — lib. 3. par. 8. cap. 8. Aranei Lentiginofi, Appuli Pbalangii. Mouf. dein[edl.lib.a. : cap. 12, Sphalangi. Camerar.loc.vit. — A Dicun- | Ds TaRnANTULA. 1$ .. Dicuntur & Phalangia zacynthi. E- - lian. lib. 17. de animal. cap. 11.n ge- nere dicitur Phalangitm. Plin. biffor. - natur, lib. 31. cap 2.4. & 1.29. cap. 4. | Si autem negotium accurate con- fideretur , diftinguendum eft inter (o dpfum Phalangium, & Tarantulam, » utpote quod Phalangium fitgenus," - (o Tarantula vero. Phalangii fpecies. : Vide, & alia ejufdem nomina apud Aldrov.lib.s.deimfed. ; MOON XR TL - Tarantule deferiptios tempera- | mentum e fpecies. : Ty sus Tarantule à Pli- nio lib. v1. nat. bif. cap.2.4.. Pha-. | langia ex bis appellantur , quorum noxii mor[uss corpis exiguum, varium, acumi- — "atum , affulseningrediens. Scd hec *. defcriptio non omnibus Tarantu- , larum. fpeciebus applicari poteft, j cum etiam Tarantüle dentur quae afful- 16 TRACTATUS ' affultim haud ingrediantur , utpote quefilaexarboribusducant. — Tarantulz quz telas texunt ac- curate defcribuntur in Camerat. bor. fubcifiy. cent.3. cap.9 7. ubiex Pe- tro Bellonio hzc profert. Pbalanoia funt infetka parva, admodum pernicio(a, Araneo paulo majores , octo pedibus pra- dita, utrimque quatur, [inguli pedes fcu erura quatuor avticulis con[fLant, bino(gue sngues babent incurvos: bina utrimque erura anterioraillis data (unt ad progve- diendum : binapofleriora ad vetroceden- dum ; obliqua in terra foramina inbabi- tant, binospedes alta , qua vetroctdentes inéredi folent, cibum ita. attrabentes, aditum fuorum foraminum f'ramine mu- niunt y me obturentur , (ed aperta ma- neant. Corpore funt. [uperiore parte ci- nereo, binis rubentibus iaculis, anteriore dorfi parte, infignitos vefupinata autem tigris maculis notata, eonpiciuntur, qua finguli pedes corpori inbareuty venterfla- Vel. $i quis yero fcire ipit y qua parte e fioxii, | | "2 1 | Dr TanaANTULA. 317 noxii, os intueatur, C binos exiles nigros aculeos deprebendet , iis fimiles, quos So- lopendra obtinet, quibus mordent , atque | eibumretineut : telas, Arantorum mores texunt , Mafcifque c Papilioniius ve- fiuntur : circiter fexaginta ova. ponunt €? pestori adbaventia fovere folent , pat- lofque exclufos ; ventri inbaventes , ge- flant, donec adolefcant. Pilofo fumt cor- pore: quoniam autem magnitndiue dif- (c ferunt, foramina , pro corporum magni- tudine, excayant, Variae vero inter fe. pro infalarum diverfitate, obfervavimu. Inqua Bellonii defcriptione, accu- rate ratione corporis totius in ge- nere, ratione partium plurimarum . in fpecie, depingitur quantitas,qua- . litas, nutrimentum , & domicilium ipfius Tarantulz; ejufdemque fce- tus productio, & educatio fafius de- ^ claratur; & confirmaturid , dequo - poftca dicetur, nempe Tarantulas, non aculeo ut apes laedere; fed acu- leo ore contento i&tus injicere. Tem- 18 ,TRA CTATUS -lemperamentum. Tarantulz 3 — frigidum; humidum, & phlegmati- cum tribui deberi, ac multum hu- moris eam in fe continerejprobatur €x eo; quad diu fine alimenti affum- tione vivat : (ic. Aldrov. lib. 1. de ferpent.. e drac. cap. de vidin ferp. re- fert, Tarantulam vivam Roma in inter- tedio arutdins ad fe miffuin, in ampulla vitrea, dies quinquaginta , fine alimento vetinuife. Quod fieri. non potuiffet fi calidioris & magis ficca foret na- türz ; cum illa continuó indigeant alimentum ; ad reftaurationem. eo- rum qua per calorem confürun- tut 5. quod fecus eft iniis, qua frigi- dioris & phlegmatici funt tempera- senti; cum illa frequenti reftaura- tione non indigeant , quia neque frigidum multum confumit , neque phlegmaticum facile confumi po- - Species Tarantularum variz funt, Kircherus in loco citat. fic diflinguit, ; cum Ds TARANTULA. 1g cum ait, eft igitur. Tarantula e genere Phalangiorum, five Araneavum , (pecie — multiplex, barum alia. cinertcea. albis nigrifque maculis , quadam dor[o cineri- ceo rubris aut. viridibus. diflinguuntur imaculis, mounulle smajores. mole. fibris nigrisex cinereo rubroque einicantibus, | AU ctiam fubinde virgulis undatim per corpus porrectis : de diverfis earum . fpeciebus, vide Aldrov. lib. . de itt- [c&. Ec Plin.lib. 29. cap. 4» biflor.na- tural. Moufet. lib. 2. deinfecl. cap. Az» : (aA 1II. Sm * Quos , e quontedo laedat Taran- m &ula. s ^s Eod rnfeftat Tarantula przcipue , rü- - AÀ fticos, hortulanos, & quotquot non muniti ocreis ^& .chirothecis fub .dio dormire coguntur , idque . tempore zftivali, nempe menfe Ju- nio, Julio & Augufto. nam ut Ca- merar, borar. (ubfieiy.. ent. 2. cap. 815 iB : ait, db. SRacda Tus ait; ipfum illud miris modis infenfum eft. agricolis , cum vel in. arando , v«l meffá tempore in colligendis fructibus oc- cupatiruri effe folent: aliis vero tem- poribus fethale fuum virus noxam inferre nequit ; nam tefte Aldro- vand. fil. s. de infec. cap. 13. Aliquo anni tempore miniue pernitiofa aut exi- tialis efl, Vix aliquid nervorum aut vi- rium ad uocendum babet. — "Tarantüla | i&um injiciendo , dentibus mordendo, lzdit;& vene- num, dum aperturam roftro vel dentibus facit, exore fuoin vulnus veli&um immittit, atque fic alteri communicat: non enim aculeo lz- dit, ut Aldrov. lib. 1. cap.10. de quad. digit. evip. ait : nifi forte aculeus pro roftro vel dentibus fumatur: nam .. telle Kirchero lib.5.part.8.c.8.de art. magn. Mordet dentibus , non aculeo ut apes, etfi idus non nifi pün&&ura apis effa videatur. Qui proptereaob fuam le-- Yitatem interdum vix fentitur, in- terdum Dg TARANTULA. 21 terdum ne quidem percipitur; fed ymptomatibus infequentibus ma- nifeftatur. E aM 1v Natura e Effeiius veneni Tarantule. — Tefenum hoc alterius: corpori V (ficcommunicatum, quia natu- tz tenacis & vifcofz eft; non ftatim. imanifeftatur, fed diu in corporeicti latitat, ita ut poft anni revolutionem à folis fervore agitatum , commo- tum, & fabtilius redditum , fufcita- tur, ac vires fuas exercere incipiat, inducendo primo bimeftri circiter fpatio, ante mirabilium effectuum productionem, varios in corpus morbos ; dejecionem nempe ap- petitus, febres ardentes , xaxeliaw, peffimum colorem &c. Kircher. ib. vel ut £lianus lib. 17. eap. 11. de ani- mal. oit. Primum. enim wt quis morfus ipe [A d 22 TRACTATUS : fit, totum ejus corpusobtorpe[cere, c» de- bilitatum tremore affici, c frigidifimum effe, & vomitum cum convulfione fubfe- qui &c. fimiliter Aldrov. lib. g. dein- fe&t. cap. 13 . refert, Tarantula. exitiale virus laf Juporem inducere , genuum labefactationemsdemumque univerficor- — porispalmum. — ER - Poft hzc alios mirabiles "& hor- rendos effe&us caufat, fiquidem a lii - (verba funt Matth. in Diofcor. lib. 2. x £p. 57-) perpetuo cantint , alii vident, plorant alii alit clamitautalii dormiunt, alii vigiliis afficiuittiy, plerique vomitio- mibuslaborant, nonnulli (altant, funt qui fudant, alii tremebundi fiunt , quidam . pavoribus infeflantur, alii alia patiuntur incommoda , fiuntque phreneticis , lym- phatici , e maniacis (imiles. Hunc (ut inquit Moufetus de infect. lib. 2. c.12.) gaudium, alacritudo, motus ; illum tri- flitia, defidin, torpor afficit. Sunt qui Re- ges fe effe arbitrantur , C cunctis impe- vAU: fmt qui captivitatis imaginatione v conftri- Dz TARANTULA. 3j LI eoitriflantür , e im neryo jacere fe fm-. gunt. Demique ut Won wma bominum ebrietat,ita aec borum in(ania y fed won- hulli pavidi, taciturni, tremuli nonuulli audaciores, clamofi, conflamtts fiunt. Hor folutü. omnibus commune , muficié danflrumentis delectari , eorumque fono ad gefficulationem, choreas, triptidia, uni- wm corpu(que decere, Similia vide apud Scalig. de fubtil. exerc. 185. "Nec hicgraduim fiftit veneni vis, - fed hófce effe&us & alii concomi- tantüit preterquam enim quod Ta- rantiaci ad fonos & faltus propen- deant, mirum etiam in modum ( fe- cundam Kircherum) certis afficiun- tur coloribus, n4, (ut aitipfe lib. 3. de art. inag: part. 8.c.8. ) alii viridem, flavum alii, nonnulli rubrum coloeu liperenut ; mox enim ac objectum colora- tum ipfis gratum occurrerit , ita vebe- tenti ej us defiderio accenduntur,ut velut — leones umelici, frequenti morficatione id vellicent , fhringant ; deinde ad Vlandi- TE At : - - gientá *»- 24 TRACTATUS menta devoluti, non fecus ac attori infa- tiia laborantes, biante ore , expanfis bra- chiis, oculis lachrymantibus, frequentibus | ex imo pectore bauflis (afpiriis , inteneros € amorofos complexus pati. colorati ir- — TUentes, ardentifime unionem , € utita loquar identificationem, ajfettáve viden- tirs quz omnia Tarantiaci Cappu- cini hiftoria confirmat Kircherus. — . Aliiferramentorum fulgore ma- | xime dele&antur, qui mulicz ope - adfaltum du&i, firictogladio,gla- - diatorum more miras exhibentge- | fliculationes : funt & qui ad quie- tem perduci nequeunt, nifiipfis vas. | vitreum aqua agio concedatur, quo eofdem fere cum precedenti geftus edunt : alii conchas aqua ple- nas defiderant , intra quas anatüni | inflar fefe gerere folent: alii milites. in duello confli&antes | exhibent | quidam Ducem & Gubernatotem maxima cum pompa agunt: aliqui | Araneorum inftar ex arboribus pendere Dg TARANTULA. 2$ pendere gaudent; quo affe&u iGià - Tarantulis ex arboribus fila ducen- tibus, maxime laborare folent : alii '€rura, alii terram epilepticorum in- Ítar concutiunt. | - Effe&us jam quidem fpeciales, queqüe omnibus Tarantatis non competunt, vidimus; confideran- dus ergo reftat effectus generalis; omnibufque Tarantatis communis; qui ut firmam & certam imagina- tionem in Tarantatis caufat , fic & vobis procul dubio admirationem incutiet; confiftit hic effe&us in eo, quod talibus Tarantula hominem .efücit imaginationibus, qualibus ipfum inhzrentem cum mordet in- . venit quo fit ut fi quis fe Rege effe; co- gitaverit tunc cum mordetur feu icitur, poft talem idum in. eadem cogitatione ufqueper(everet, nec quis facile illi per- fuafecit, quamvis humilis conditionis bo- mini , quod Regia dignitate non potia- tur, Vid. Nicol, Leonic. de animalibus. á b - CAP 26 TaAcTATUS | CCS S ms N. Effccfuum curatio. — ffe&us nominati & vis morbi, curatur;fanatur, & diffolvitur, cantu, fono inftrumentorum mufi- corum, & vi ipfius muficz ; utenim inquit Aldrow.lib. 5. deinfedk. cap.13. Tarantatos haud.aluer ex ancipiti morbo convale(cere videmw, quam.fi tibicen vel | citharifla.juxta.eos, diver (os modulos in-- cinat, ut. pro veneni qualitate , itabar- 'anonia & audiendillecebra capti, vene- sun. illud ex: intimo. corpore. dilapfam effundant, aut fenfim. pervenas diffufum dilabatur.. Et mirumzerte (verba (unt Matth. indiofz. lib. 2. cap. 57.) quam. facile buju[ce veneni vis, mufica-mulcea- ' tur. Quandoquidem (ut equidematteflari poffum) auditis lyricis: inflrumentis ,. vel. | tibiarum fono, primo fflatimoccurfuitli | Tarantula à languoribus ceffaut ,. c in tmediumtripudiare: cr (altare incipiunt, tamque | Ds TARANTULA. 17 tamque diu rem proféquuntur . ac fi fani effent, c nullo unquam terieventur dolos te. Ouod fi eveniat, ut tibicines tantillum | quie fcantyac interponant, ton multo poft tempore in terram concidutit , & ad prie flinos redeum languores : nifi tamdiuin- deficiente fonitu faliant, atq; tripudient, donec veneni virus, partim injenfibiliter - per cutis meatus, partimper fudotem ex.» eat & difcutiatur. Et quod admira- tione hic dignum eft, nec in indecoros; (üt refert Alex.ab Alex.lij.z. (.17.) neque à pulfu citbara difowos faltus erumpunt : itaut eriam rudes & ignari, Pfallendi modos docli in ludo videantuv. — & ut Moufet. Lib. 2. de infe. cap. 12. ait, ram recle (altant,ac fi choreas no- t; tam elepavtey canunt, ac fi [ympbo- Bis affweyiffent. Videri poffunt de his Aldrov. biff. ferp,ev Drac. lib. x. cap. de Pthen. ferp. med. & Kircher. de art. Wlag.l.5. part. 8. qui & miro Taran- - tati exemplo idem confirmat. - Etfi fono inftrumentorum muft - B2 corum, 28 . TRACTATUS corum, & cantu, hzc fanentur ;non. tamen quilibet fonus muficus fuffi- cit, fed requiritur fonus proportio-- natus, quod probat Kircherus lib. 5. part. 8. cap. 8. quaft. 1. exemplo no- bilis cujufdam Tarentini qui à I'a- rantula morfus, quod nefciebat, ad extrema fuit perductus, fed tandem, cum alicui in mentem venitet eum | "l'arentifmolaborare;advocato mu- fico qui omnis generis modulamina tentabat; ad quorum unum malo il- lius proportionatum , is quiimmo- tus lecto affixus tenebatur, membra | movere , in le&o federe; internz dele&ationis indicia prebere, & cytharzdo alacrius perfonante , in pedes fe erigere, & in choreas dif-. folvi caepit, atque tandem perfecta! fanitati eft reftitutus. | Si diffonantia aliqua, vel fonus | ipfis non. proportionatus , oriatur, | maxime ab inconcinno mufica fup- | plicio torquentur, maximifque & | pet into- | Dg TARANTULA. 29 intolerabilibus cruciatibus affligun- tur; itaut quantum convenienti fi- bicantu dele&antur, tantum difcor- dantià, & inconvenienti cantu cru- Gantur.- Keg : Cum vero diverfo cantu. dele- Gentur, diverfis fymptomatibus la- borent , diverfas gefticulationes edant diverfi Tarantati, fequitur di- verfitatem veneni admittendam effe in Tarantulis; & ut una Taran- tula alteri quafi contrariatur ; fic & venenum unius , alterius veneno contrarium dicendum eíl; quod ibidem Kircherus exemplo Hifpani - probat, qui cum rifu excepiffet quae de Tarantulis dicerentur, voluit ipfe ejus rei periculum facere ; cur dua- bus Tarantulis diverfi coloris & qualitatis allatis, manuiimpofuit,& laceffi vit, donec vulneratetur ab iis; veneno hinc per corpus diffufo, maximi paroxyfmi fequuntur, & advocatis cytharzdis, varia harmo- pee B 3 niarum; 3o iRACTATUS niarum;genera tentanturyfed quam- vis ab aliquibus vehementer infti-- garetursad faltandum compelli non potuit;cum venenum hoc ad faltum concitativum à priori contrario fue- ritinhibitum, adeo ut vitam mifer- rimetandem finire debuerit, Ex diver(itate hac veneni Taran- - tularum , fequitur ad hujus morbi curationem etiam diveríos concen- tus; diverfa inftrumenta mufica, alia atque alia modulamina adhibenda | effc. Vide de variis modulaminum generibus, quz in hoc affe&u adhi- beti folent, Kircherum de arr. "ag. lib. 3. part. 8. cap. 8. Diver(ainüru. menta mufica in hoc affe&u adhibe. ri, variis exemplis probat Kircherus ibid. quaft. ». » . Modulaniina hzc proportionata - fiint Tarantato , & ipfi etiam Ta- - rantule proportionata funt, & à | contra fi Tarantule proportionata | non fint, neque conveniunt ipfi Ta- i rantato, Ds TARANTULA. 3I rantato, quod & probatur ex eo, - quod mufici publici qui in paupe- rum remedium adhibentur , oleant ex Tarantatis ipfius Tarantule , ut & loci in quo à Tarantula ii funt; defcriptionem petere , in quo varia harmoniarum & modulaminum ge- nera tentant, & attendunt num Ta- rantulz tales , quales ab i&o funt defcripta ad aliquem harmoniarum fonum moveantur, qua reperta pro figno certo habent, fe modulamen verum & certum habere, quo fi utantur , infallibilem fe cura effe- ' &um confecuturos affeverant. Praterea probatur idem ex co; quod venenum hoc, dum Mufica . mulcetur,in eundem faltum inducat "Tarantulam, in quem Tarantatum inducit, atque fic fimilitudine qua- dam naturz, eafdem fortiatur vires in homine , quasin ipfa Tarantula haber, &in Tarantula quas in ho- mine exercet. Kirch.ibid. quaff. 2. * B4. Neque 32 TRacTATUS Neque hoc venenum folos ho- mines ad faltum propenffos reddit, Íed & alia quoque animalia, fic re- | ert Sennert. /ib. 1. pratk. p. 2. c. 47. Vefpam & Gallum à Tarantula i&um Tarantorum moreconcdnne | faltaffe. Car. VL Quod À Tarantula vita uon .. dependeat pa[fro Taran- faci, docetur. Hes Nomen Defcriptio- . K nem, Species, Effe&us à mor- fu Tarantularum provenientes, ho- rumque Curationem inveftigavi- mus; confideranda jam veniunt ca, quz circa hzc notari poffunt, atque primo loco fefe offert id quod Kir- cher. de art. magn. lib.3. part.8. tap.8. quefl. y. querit An à Taranttla vira dependeat vehemens illa Tarantiaci paf- fio? .lud,quodài "Tarantula dum mordet . alteri communicatur , tantum no-. Dr TaARANTULA. 3j Sunt qui putarint , venenum il- cere quamdiu Tarantulz vita pro- trahitur, qua igitur extincta, extin- - guerentur omnes paffiones & fym- promata quz Tarantatis obvenire folent; atque fic 'Tarantulam oc- culta quadam vi, in diftans poffe agerein Tarantatum. Dubius fnit hacde re Pompona- tius, qui ( ut Sennert. prac. med. lib. L.part.2.6ap.1 7.ait) propterea expe- rientiam confulendam volebat , an fi Tarantala vel fuo fato,vel violen- ta morte moriatur ; venenum non amplius operetur? Dubitamus & n0s de illius rei veritate, & negati- vam fententiam ample&imur, cum modo di&a neque experientia, ne» que veritati confentanea videantur; propter fequentes rationes. 1, Quia Aranei parum vivunt, - Card. dv variet rer.lib.7.cap. 28.quod. B5 iem * 34 TRACTATUS item Kircherus in loco citato teftatur fe ab ipfis Apulis percepiffe, fuiffe ex Tarantulis buj u(modi complures in vitreis vafis à curiofis inclufas , additis iis vebus quibus enutriri folent, neque unquam confervari potti(fe, adeo, ut inquit, fri- oris impatientes [unt : cur fi paffioip- * fius vita finiretar , non protrahere- tur in fequentem annum, cum ta- iné multi fint quibus eidem per plu- rimos annos paroxyfii redierint. 2. Ratio eít, quod Kircherus ibi- dem referat, fe adfuiffe Tarantiaco, qui cum morfum Tarantulz perci- peret; ipfam interfecerat, quod cer- to fciret, cui tamen. fym ptomata quotannis redire folebant ; neque (verba funt Sennert. Med. prait. lip, T par. 8. cap. 17.) femel icti uno anno faltem faltaut , c alii quidem bis , alii femel, fed apeper multos aunos. Refeyt- que idem Epiphanius Ferdinandus, feno- viffe mulieres , qua nfque ad decimum, decimum quintum , decimum foptionum, | trige- m ——— Ds TARANTULA. 3$ trigefumum | annum | faltagent.. 3. Confiftit in teftimonio Jefui- tarum, quos Kircherus refert accu» fatiffime in hoc negotium inquifi- viffe, & teftatos effe , de multis fibi conftare, qui poft occifam Taran- tulam per multos adhuc annos illo morbo laborarunt. 4. Ounnia animalia veneno no- xam adferentia, venenum in alia corpora diffundunt , quod iis nocet fine-dependentia à corpore € quo venenum provenit. 5. Siàvita Tarantulz paffio de- penderet, nulli homines ea labora- - rent, quia ut Kircherus lib. 3. part. 8. €ap. 8. ait, poft anni revolutionem deinum ions illi contingunt, cum autem ultra annum Tarantulz non vivant, illos effe&us producere non valerent. Etfi vero paffto hzc abejus vitanon dependeat,tamen ut Kirch. inloco citato profert, cum fic ait, bec experientia docet. quod b 7A j 30 .vERFWOTYUGTS:! Jliola inter mordendum occifa , vulneri interatur, paffionem in iilo non fore adeo vehementem y cujus tamen ei caufa non eft, quod aliqua fit à viva Taratitula ve- neni dependentia ; (ed quod ipfa Taran- tula (upra plagam (uam occifa, propri veneni s non fecus ac. Scorpius plage fua intritus, antidotum quoddam fit , vene- numque proprium per mexibra difufum attratiione repetat. Car. VIL. Quomodo Tarantula horren. dos illos effeé?us producat. C ea quz in precedentibus diximus haud immerito quzri - | poteft, quomodo Tarantula borrendos illos effeius producat ? uA -. Huic quzftioni fatisfacere quam difficile fit, patet ex eo; quod tant eruditionis viri, quales funt Kirche- rus, Sennertus; aliique , huic qux- ftioni nunquam fatisfecerint, fed ad occultas p RR SIRNS S BNBNURISENONT OHYCHPNS cat £s 3 CUNTUR RES oes NC Dr T ARANTULA. 37 occultas qualitas confugiendo , in hocignorantiam fuam confeffi fue- rint; ut vero nos hoc negotium, quantum fieri poteft manifeftum reddamus, Phyice explicemus, & fic huic quzitioni Íatisfaciamus; pauca hac breviter confiderari vez - Primo, id quod fupra pag. 15. & 18. diximus , Tarantulam nempe non aculeo, (ed roftro,dentibus vel mo:fu oris ledere. i Secundo; quod animal hoc ma- ' xime fit venenofum, & ut fuprafu- fius oftendimus, & ex Kirchero alüfque probavimus , locis calidio- ribus & temporibus ardore folis maxime ardentibus, & flagran- tibus primario venenofam iuam vim exercere ; quod & in aliis - venenofis fic fe habere experientià conítat : ratio autem cur venena fic maxime noceant, cft; partim quod "per calorem venenofa maxime cla- — .. borentur, 3$. TRAcTATUS borentur, & attenuentur : partim quodob fui tenuitatem, & majorem attenuationem, magis penetret ad interiora ejus cui nocuit : idem enim. nobis hic dicendum eft de calore, quod de igne refert Kircherus de art. mag. lib. 3. part. 2. cap. 1. quod fcili-- cet creatus fit ut vim fuam penetra- tivam aliis communicaret , reliqua tenuiora & pura redderet , omnis craffitiei expertia faceret , atque ad fui fimilem fubtilitatem perduceret. . T'ettio; qued prout omnes Ara- nei humiditate vifcofa abundant;(ut ex telarum textura patet; imo qua- dam tantam vifcofitatem in fe con-. tineant, ut, tefte Kircher. de arr. tiagn. lib. 3. part. 8. cap. 8. conf. x. ex-A ratum virus adeo tenax fit, ut non in. fila tautum cedat indigenis , fed & loto fidiu merviat) ita & eorum venenum in maxime vifcofa & humida füb- ftantia copfiftere , quod & exinde probari poteft, cum humidiore ore mordendo, Ds TaARANTULA 39. mordendo, i&um injicere foleant. Quarto , non fine probabilitate. €ífe , exiguas illas particulas vene- nofas, humidz & vifcofz fubftantia inhzrentes, ex Tarantulz ore, dum dentibus vel roftro i&um injicit, deferri in corpus i&i,atque fic alteri hoc venenum communicari; & pez - ejus corpus diffundi. Quinto, quod venenum hoc per totum corpus fic diffufum, totum corpus quidem inficiat, precipue tamen arteriis , nervis, & quidem - motoriis, fpiritibus in nervis con-- .tentis, mulculis, cerebro, intimif- que fibris venenofitatem fuam communicet. Sexto, venenum illud, utpote quod ex animali mobili proveniat, mobilitatem fuam retinere; quam. vis enim frigida immobiliora fint calidioribus , & ipfa Tarantula fit animal frigidum , tamen eft animal valdé mobile , cum particulas cali- Bo das; 4o TRACTATUS das, & maxime mobiles in fe conti- neat. : Septimo, in Tarantatis phanta- fiam effe Izfam ; cum venenum hoc à Tarantula proveniens, vi fua, hu- mores in toto corpore fufcitatos in cerebrum elevet ; hinc fpiritus, poftea phantafia iifdem laeditur ; fpirituum denique ope totius cor- poris humores, juxta conceptasin phantafia fpecies, pro diverfitate temperamenti hominum | excitan- tur. —— 4 3v : - O&avo, non omnes Tarantatos iifdem fymptomatibus laborare; fed diverfos diverfa pati incommoda, pro diverfitate Tarantulz à qua icti funt, & diverfitate temperamenti ipfius Tarantati. Hifce fic con(ideratis & premif- fis, praecipuos Tarantule effectus febres: avdentes ,| ameeEio , peffimus color, immobilitas corporis , (altus; fom- nusy vigilie , varii geftus) hoc pacto : expli-. Dr TARANTULA. 4l explicantur,& ex modo di&is dedu- cuntur; nempe cum Tarantularo- ftro vel dentibus mordendo humi- . diore ore lzdat, idque primario lo- - cis xtate, & ardore folis magis fla- grante , hinc fit ut per aperturam. ore fa&am , fübítantia venenofa, confiftens in humido falivofo; ex corpore Tarantulz, corpori icu communicetur, quo per totum cor- pus diffufo , fenfim . mufculos, & nervos, przfertim motorios afficit, & à fole zeftivi temporis periodico calore excitatum venenum,proptet. fuam agilitatem & mobilitatem, mobiles fpiritus in nervis contentos. magis movet, hinc ex fua motione & agitatione , calorem in corde. concitat; auget; & praternaturaliter difponit,nimio calore bilemin vafis cordi proximis contentum putredi- -- neafficit corrumpit, & fic febres av- dentes inducit , xaxgtian caufat , C preternatuzalem colorem efficit. Poteft " etiam 42 . TRACTATUS etiam falivofa & venenofa illa füb- ftantia, porosobftruendo,vias clau- dendo, quo minus calor egredi pof- - fit, calorem nimium in corpore cau- fare, bilem putrefacere, atque fic febres ardentes per accidés caufare. Idem hoc venenum (dum fpiritus animales à crebro ad nervos defe- runtur) propter fuam tenacitatem & vifcofitatem , inhibet motum il- lum fpirituum , & efficitquo minus illià cerebro ad nervos deferri pof- fint ; quo fa&ototum corpus immoli- le duh fpirituum ad nervos in. mufculos delatione, mufculi & nervi (e mo- Vere ncqueant; ex quibus motus corporis dependet, Interdum hoc venenum fpiritibus fefe conjungit , & fic aliam in ner- voruminitiis motum efficit, quam natura illius hominis requirit, car & muículos vellicando, & moven- do faltunin T arantatum inducir. m tedditurs cum abfque horum: Dz T ARANTULA. 4$ — —. Neletiam in cerebrum ad(cendis . venenum, atque ibi ope fuz humi- . ditatis & vifcofitatis , nervos ; qua parteomnes coéunt, obítruit, atque quo minus fpiritus animales in orga- na deferri poffint, efficit, & fomnum proptereacau(at. Mu Poteft etiam hoc venenum fua agilitate, & mobilitate efficerequo minus nervorum , à vaporibus ob- ftru&io contingere poffit, atque fic viam parando, qua fpiritus animales in organa deferri poffint , vigiliam eaufare. Denique, inducit hoc venenum, varias & miras aCtiones in Taran-. tatum; cum pro diverarum Tavantula- vum nattira, venena fint diver(a diver(os — quoque bumores cieve poffunt : binc exci- tata venenofe Tarantule qualitas, bu-- morem iftum , acrem C mordacem fibi . €onfunilem in bomine ( ex. gr. Cholerico) vehementiu excitat, humor autem illa- ts in cerebrum , phanta[iam ad id, ad ipd 44 . TRACTATUS quod alias inclinat, incitat , & bichar- snonio(o aére percuffus. dilatatu(que per omnia membra (e diffundit , ea. acriter. — ffimulando vellicandoque, unde mox mo- tus humoviexcitato conformes, adus in- quam indignationa, ira, furoris, mobili- tatis animi [hilefque rationalis animi pafiiones, que. fulgore enfium evaginato- vum, Cc. magis conitantur. Kircher. deart. magn. 1.3. part. 8. cap.8.quaft. 4. Car. VIII Cur Tarantiaci inffrumento Antfico ad faltum inci- tentur ? oss fupra cap. 5. ex Matth. in — Diofc. 1. 2. cap. 57. diximus; Tarantatos, fimul ac fonum inftru- mentorum muficorum audiverint à languoribus liberari, & in medium eos tripudiare & faltare, cogitare . quis poffet, unde fieret ut Tarantiaci inltru- Ds TARANTULA.- 45 inflrumento imu[ico ad faltum incitentur? " Hifce cogitationibus fatisfa&u- rus Camerar. itibor. fubei. cet. 2.cap. $1.&ad hzc refponfurus ad occultas qualitates refugit, cum fic ait; mira fane ifla funt, neque vatio veddi certa po- teft, quare venenati illius infecti movjus, aliud remedium non patiantur, nifi pecu- liares concentus , €». melodias. Ideoque fatendum efl, in inftrumentis emuficis oc- cultam aliquam. yim. ad commoyendos animos ine[[e, ficut in phreneticis nonnul- lis videinus. Aldrov. € contra ait lib. 5^ de infe. cap. cura. de tmorf. ab Aran, Remedium palam efl ex mufica s fed di- cit quidem Aldrovandus remedium palam efle, fed non proponit quo- modo mufica fit remedium; vel po- ..tius quomodo muficà homines ad . faltum invitentur. "n. Antequam nos hujus rei ratio- nem reddamus confiderari velim. Primo, miram foni vim ad affe- &uum concitationem , & varias a&iones, 46 | TRACTATUS adiones. Patet hacex tympanis & clamoribus. bellicis , quibus ad pu- nam milites invitantur ; nec nonin -vmeraiiesitine ee: avibus, qui muficis inftrumentis, vel aliis cantantibus auditis, vix à faltatione vel cantu feabftiaere poffunt. Secundo , fonumi fieri cum motu aeris, veleffe ipfum motum aéris, Clertio, aérem motum; motui fuo fimilem motum indere proximo aeri, & illum rémotiórem; & ita fi- mili motumoveri aérem,velfpiritus — contentos it corpore ad: quod aér impellitur. Aéremautem motu fuo, fimili motumovere acrem: & id in quod impellitur, ex eo patet; quia homo hominem nom alia ratione loqui docet : fit enim illud impel- lendo aérem in difcentis auribus contentum & itaagirandó nervos ipfius, quibus motis, fimili modo difcens movet a£rem à fe loquendo: üfide etiam fit ut ofcitanteunoalter ofcitare incipiat. Quar- Ds TARANTULA. 47 Quarto; ipfas etiam Tarantulas; fono inftrumentorum muficorum, ad faltum incitari, cum ipfum ani- mal (itvalde harmonicum ; quod probatur 1. Experimento , quod Kircher. de art. magn. lib. 3. part. 8, cap. 8. quaft. 2. refert in civitate An- - dria in Palatio Ducali coram uno ex Pa- tribus noflris, totaque preterea Aula fa- üumeffe. Nam Duci[fa loci, ut admira- bile nature prodigium luculentius pate- vet, Tarantulam data opera inquifitam, concbe aquaveferta , atque in ea fupra | fefiucam tenuem: liberatam imponi mox. cyibaredum vocari juffit ; qua primoqui- dem ad (onum cytbara mullum motus de-- ditvefligsium, mox tamenubi fono butto- riproportionate preludere cepit, befliola frequenti pedum. fubfultatione, totiu(que corporis agitatione, (altationem non affe-- ayit duntaxat; (ed. & vere ad numeros. havmonicos. fübfiliendo. eam. exprefüiffe vifaeft:. ceff/ante quoque cytliaratdo,cefa-- '& fubfaltarebefliola. 2, Quiaidem in 48 — TRAcTATUS in Tarantulis obtinet, quod in aliis Araneisfit , vifcofum nempe hujus humorem; capax foni fubjectum effe, quod in aliis Araneis fieri, capi- te precedenti ex Kirchero oftendi- mus. ; - Quinto, admirandam vim Mufi- cz inaffe&tibus commovendis, non ab anima noftra dependere , cum hecimmortalis fit; fed à fpiritu,qui cum fübtiliffimus fanguinis vapor fit;admodum mobilis ac tenuis;faci- - leab harnionice concitato aére ex- citatur Kirch. ibid. cap. 1. - Quibus fic pofitis huic dubio ita fatisfacimus , quod cum affe&tuum concitatio non ab animaimmediate; fed:à fpiritibus. dependeat; & ipfa "Tarantula fit-animal valde harmo-- nicum; ac propterea etiam vene- num ejusquod alteri communicat; fit ut aére agitato ope in(trumenti. mufici Tarantato proportionatijea- demagitatione venenum Ta- : de Ds TARANTULA. Mo | le & fpiritus Tarantati agitentur; | €x qua agitatione Tarantiaci, pro- peníio ad faltum fequitur; cum vero adem agitatione initia nervorum Tarantiaci magis magifque velli- [Sentur, & dici fpiritus. in nervis | Contenti magis moveantur ; ut & | mufculi,cum nervi ex fubftantia mufculofa conftent;fitcum mufculi | fiatinftrumenta motui deflinata, ut €x agitatione mufculorum, fiat mo- | ustotius corporis ; cum autem Ta- | Fántatus propter motum, dolorem minus percipiat, hinc magis magif- |Que in immodicos faltus erumpit. . |Ónima vero hanc concitationem entiens jgpro varia fpiritus incita- | tone, varios affectus quoque in. Cit; hiric cum fpiritus velociorib | notibus concitentur, oritur fpiri- Uim rarefa&tio, ex rarefa&ione di- | atatioyhinc & gaudium & letitia, ad . [Quam Tarantatus ad faltum incita- |'!5 quam maxime propendet : quia | Ae autem $0 — TRACTATUS autem aér eundem motum, quo pet] muficum inftrumentum movetur; . "Tarantato communicat, ad ejufdem] foni faltum haud diffonum propelli-| tur Tarantiacus. ——— n Hic prxtermittendum non vide-| tur,quod Kircherus de artt magn.l.3. part. 8. cap. 8. conf.2., ait, veneni nem-| pe qualitatem excitatam flatis tempori-| bus, non (ecus ac omnes inovbos pertodicos, eullitionem;(zu commotionem quandam bumoris cau[ave , bumorem autem atte, nuatum.yi veneni in (abtilifimaquadam veluti filainter mu[culovum 2]g. epson difflari; qua fi ex bumorum conditione. talia faevint , ui facile à fono exirinfeco. barmonice concitentur, ad (onum veluti| . proportionatum (ubj etum , & ipfa mot. vibriffataymu[inlos quibus adbavent,cum vellicatione, tum mordacitate materie in | Jaltusprovocabunt; &c.. " Hu Dz TARANTULA. 5t Des IX Qua ratione T arautiaci Jaltu fanentur ? A Clicaione hac mufculorum, quz motdacitate materiz con- tingit, in faltus provocatus Taran- tatus, fpes fanitatis ejus affulfit; altu. enim , ope inftrumentorüm muficórum, fanari tantum folet Ta- Tantatus; ratio autem ctiy Tarantiacus falta faneturjin eo confiftitquod per COmmotionem & vehementem to- tius corporis agitationem;qua faltu eflcitur, fanguis incalefcit , pori 3periuntur ; venenum illud rarefit, - attenuatur & difpergitur; cum au-- tem agitatio vehemens & diuturna ^deo fit , ut fudores Tarantati fibi Contrahant; hinc fit, ut ( ficut cap. s. Iximus) per fudores venenum eji- Jtr , & per cutis poros tranfeat: c credibileeft, fieri poffe,fi altas xm C2 radices * c $2 TRACTATUS radices venenum haud egerit, ut una faltatione Tarantatus fanari poffit: écontra fi altius penetraverit hoc venenum, crebráà faltus repetitione, per multos annos factà; opus eft ; ut frequenti faltatione venenum ma- gis diffipetur, & fic tandem effc &us ceffet. Poflet quis circa hzc fcrupulum movere, quod fi per fudores vene- num ejiciatur, fiergo theriaca, mi- thridaticum & fimilia fudorifera ad- hibeantut etiam fanaretur ager, quod tamen, tefte Kirchero, cap. 8. ibid. fucceffum habuifle non com- pertum eft, | Sed refpondetur 1. credibile effe agrum fanatumiri ejufmodi fudori- feris, fi fatis diucontinuentur; nam teíte Scaligero de fubtil. Exerc. 185. interea dum mufica adhibetur; & in faltum effunduntur Tarantiaci , cu- rantur antidotis. 2. Effe difparitatem inter fudores à faltu ' Dg TARANTULA. 53 | faltu ortos & à medicamentis pro- | VOCatO$, cum medicamenta exiguas illas particulas, quibus visineit ve- neni, non ita commoyeant, quam filtuperficitur. —. i 3. Sudoris provocatio non eft immediata cauía fanationis, fed po- tius agitatio corporis, qua venenum difpergitur, cui fudor conjungitur. Potlet hic quis cogitare, fi agita- tio corporis fit caufa fanationis- &gri; ergo fiquolibetcunque modo corpus Tarantiaci agitetur, etiam fanabitur eger, ac propterea non Opus eritmufica, quare ergo mufica honerit remedium quo Tarantiaci -fanentur. ^ ^* : . Refpondetur t. corpus Tarantia- . G agitari non poffe fine ope muficz, | €um agitatio veneni fola , plerum- qufnon foleat effe apta, & fatis fuf- ciens, ut motum corpori inducat; nififono barmonicoadjuvetur. - 2. Muficam requiri, cum fine - ^ hujus ope nihil cfficias ; quia pro- "Rt 6 3 portio NE C $4 TRaAcTATUS : portio fimilitudinis in rebus fympa- thicis fundata eft, & in confen(u T adios cum "arantato con(i- it. Cx bx Quod non omnes T arantiaci faltu fanabiles fent. | Es faltus fit modus quo fanita- | tem affequitur Tarantatus, non tamen medium infallibile eft, cum non omnes Yar antiaci (altu fanabiles fint: fi enim quis affirmareauderet,om- nes Tarantatos mufica fanabiles - effe, deberet afferere Tarantatos;. necdum abíoluta cura morientes, - non fatis diu faltaffe ob magnam | veneni copiam : fed hoc haud veri- taticonfentaneum effe videtur, cum | dentur qui per 30. 40.annos falta- rint, & necdum priftine fanitati- faerint reftituti & (i certo remedio | ftandum , tot anni non requireren-- tur:quare puto diverfitatem veneni ) ' admit-- E '" Ds TARANTULA. 55 - admittendam, & aliud medicabi- . le;aliudimmedicabile effe: Taran- tati autem, quibus: immedicabilis vis veneni ineft, faltu fanabilesnon. fant; qui vero à medicabili veneno . 'l1efi funt, mederi, & integra fanitati reftitui poffunt, fi nempe ope inftru- mentiaufici ad faltum incitentur. "Car. XL Cur T arantiaci adeo diver- fes inflrumentis mufi- — cei fauentur?.— 'arantiaci , etfi quidem ope in- À ftrumenti mvfici , fibi propor- ' tionati ad. faltum incitentur; non tamen idem in(trumentum; ut om- . nes pronos ad faltum reddat, aptum eft , fed diverfi Tarantiaci diverfis in- — frumentis muficis [anantur : hujus rei diveritas perenda eft aut ex vario borum animalium veneno, aut ex demor- - érum bominum temperamentis. Matth. Ci C 4 in s6 — TRACTATUS - in Diofc. lib. 2. cap. 57- Quod diver(itas à Tarantula (it petenda, patet ex eo, quod diverte Tarantule diverío fono ad (altum Jnoveantur, & i&i maxime illam | harmoniam imitentur, ad quam ad | faltandum moventur Tarantulg à I quibus i&i funt, quod conftat ex c. 6. 1 cujus rei ratio eft, quod venenum | Tarantule ex fimilitudine quadam naturz , eafdem vires fortiatur in homine, à Tarantulai&o, quasha- bet in ipfa Tarantula : quare fi ad . hunc faltum id venenum Tarantu- | lam pronam reddat, ad eandem | etiam hominem inducit, fi eodem | inftrumento mufico agitetur, ad | quod Tarantula agitari poteft & | propendet. H Quod ex vario hominum tempe- | . Famento diverfitas petenda fit, pro- | bat Kirch. queff. 2. Ip. dt. Si enim | homines (int melancholici, aut Ta- rantalz venenum craffius, tympanis jJ * o Ds TARANTULA. j7 . & clamofis inftrumentis, potius fa- - nantur, cum magna vis ad di(fipa- | tionem craffi & lenti corporis re- . quiratur, cum difficilior iniis fitfpi- - 2 rituum diffipatio cum lenta & craífa | propter fuam tenacitatem & eraffi- tiem, non facile poffiot fepararifine | quatamen feparatione, neque diffi- (patio, neque per poros egreffus fieri poteft: huc etiam pertinet quod Kircherus in loc, cit. de puella Ta- rantatarefert, qua non nifi explo- fione bambardorum , ftrepita tym- panorüf, & fimilibus fonis vehe- / mentioribus ad faltum compelii po- tuit. Si autem homines fint choleri- ci, fabtili & biliofo humore przditt, propter majorem fpirituam mobi- | litatem & tenuitatem , minori fono curantur: motu enim facile in iis » attenuantur fpiritus venenofi ; qui - eum actes fint & mordaces, vellica- . tione fua mufculofum genus infe- -ftantes vehementer ad faltnm alli- ; [9 "EY Ligue Poo Dd E 58 TaAcTATUS: Q. ALPS. XJ. tn Tarantiaci fantopere cer- £5 tantum coloribus delecfentur ? joe fup. cap. 4. ex Kirch. | À X. de avt. magn. Jib. 3. par. 8. cap.8. 'Tarantatos non tantum ad fonos & faltas propendere, fed etiam mirifi- ce certis coloribus affici, de cujus veritate merito quzri poffet as Ta- tantiaci tantopere certis tantum colovi- bus deleentur ? Huic quaftioni Kir- herus fatisfa&urus; atque adeam — refponfurus , fupponit Tarantatos.- | fimili affici & dele&ari colore,quem j Tarantula pra fe ferebat; & hinc | addit rationem cur talibus colori- | «bus dele&entur,quod nempeTlaran- tularum diver[arum venena, ab infa. | fibi proprietate videantur ili animum ad. — ! | eumcolorem, quei ipfateferum, feu quo Pus CM E p Ds TaRANTULA. [9 — ipfe recreantur, occulto magnetifmo, feu €eca quadam maiure fimilitudine incli- nare : & ibidem queft. 5. dicit Kirche- rus: Tarantulam autem certo coloreve- creari, inde patet, quod in diverfis pannis coloratus impofita id planum | appetant,, quod ipfis colore confimile fuerit. Ex quo fequitur, quod ficut propriuf bumor ve- menofus plantafiam. bigus. «nimalis ad - bunc. vel illum. colorem, tit nature [ua con[entaneum, attt. contravittn, gratum aut ingratum inclinat; fic & idem bumor mor[u in corpus bominis tranfufus , eum- dem magnetica quadam velatione , C occulta miraque corrc[pondentia prafla- bit effectum. Cum vero hzc Kircherihuicne- | gotio minime fatisfacere poffint,ab €o recedendum , & in contrariam fententiam nobis eundem eft , cum rationibus magis confentaneum vi- deatur Tarantatos debere averfari | " colorem Tarantule à qua i&i funt : rationes antem qua Kirchero oppe-. : : ni B 60 — TRacTATUS ni poffunt hac breviter adferi- mus. Td Primo, cum incertum fit id, quod fopponit, Tarantatos nempe eun- dem appetere colorem quem Ta- rantulz prz fe ferunt: videtur qui- dem id probare fup. cap. 4. exemplo Cappucciai, qui maxime afficieba- tur colore purpureo toga: Cardina- lis Cajetani; fed poffet dici ipfum non adeo togà,quam perfoná ipfius, qua ipfifan&taerat, affici,cum forte pataret fe fuo morbo poffe liberari per illum Cardinalem; cum illius religionis ineruditi homines credere . . foleant, facrificulos ipfos ejicere poffe diabolos, ac propterea multo magis alios morbo liberare: ne- que adferri poffet ex Kirchero Ta- rantatum ilium tradita vefte fe de . lectaffe, quia forte boni quidquam ex facra vefte fibi ominabatar , fic- 4 ut multi ex cucalis Dominicano- | xum aut Francifcanorum levamen | - J morbi Ds TARANTULA. Ór - morbifperant,fic & hic idem fpera- . repoffetexhacvefte, ——— — - . Secundo quia quamvis Tarantati . interdum videantur certis delectari —— & affici coloribus, & circa eos ge» fticulationes edere, non tamen fe- quitur eos illis tantum. coloribus . affici ; nifi teliquos ipfos averfari, -. probetur, quod tamen in nullis au» &oribus hoc negotium tra&antibus inveni;imo contrarium ejus potius poffet aftrui, f(ienim Tarantiaci re- — liquos coloresaverfarentur, feipfos . & reliquos homines averfarentur, | - cum honiaes raro fint indati , ejus coloris veftibus, quem Tarantula —- pra fe ferebat: non tamen ( quod - . fciam) compertum eft , Tarantatos . plurimos homines averfatos fuiffe. — Terüie, cam. Kircherus ejus rei nullam addat caufam, fed tantum ignorantiam fuam fateatur , & dicat ab occulto magnetifmo, magnetica quadam relatione; & occnlta mira- que 1 62 TRAcTATUS. que correfpondentiafieri;non vide- ' tur probabile hoc fieri , cum ille in omnibus rebus ph y'icis &earum ra- tionibus fatis curiofus & peritus, in hojus rei rationem inquifiviffet, nifi forte ex ignorantia fua laudem affe- &are delideraverit. | Quarto, quia fi verum effet T'4- rantatos tantum appetere colorem Tarantulz , non opus eflet muficis querere ex Tarantiacis colorem Tarantulz , cum ipii Tarantati ex fuo appetitu & defiderio ad Taran- tulz colorem, fatis Tarantulz co- lorem indicarent, càm illum tantum colorem appeterent; ubi tamen ipfe Kircherus queffione 2. dicit nmuficog ex Tarantatis in Tarantulg colorem inquirere. | .— Quinto, fi concedatur Kirchero Tarantatam illum affe&afle colo- rem togz purpurez Cajetani; non tameníequitur Tarantatum eo folo colore dele&ari, ut enim color pur- m : pureus . —— Pei JE RES "iced d Dg TaARANTULA. 5 pureus rarus, & vifugratus eft, fic. potuit Tarantatus, propter ejus co- loris raritatem & gratiam eundem affectaffe prz ceteris coloribus. Sexto, cum Kircherus omnia alia ,quz de Tarantule cffedis dicit, pluribus experimentis & rationibus adftruxerit; hoc autem de coloribus unico tantum, & non certo experi- mento fundaverit, merito rationem dubitationis fibi ipfiinjeciffe videri poffet, Bes us Septitio , quia "Tarantati potius averfarentur coloré ipfius Tarantu- lg àquai&i funt, cum norint Ta- rantiaci caufam illius mali effe Ta-- rantulas, & folemus averfari ab iis, à quibus noxam tulimus. Quare potius concludimus Tarantatos non affici certis tantum coloribus,neque Tarantule colorem eos appetere. folum , fed indifferenter, modo . c hunc modo illum. E i 64 TRACTATUS CAP. XIII. Cur fola T. arantule in Apu- lia bofce effectus prada- CABI, Cf non alia? C Re €a quz in przcedentibus de Tarantula retulimus brevi- ter videndum eft , unde fiat , wt fola Tarantula in Apulia bofce effectus proda- (ant, C nonalis? — — cd Ratio hujus rei à folo illius regio- nis calore peti nequit; verum qui- dem eft venena in locis calidioribus maxinfe vires fuas exercere,fed non tantum venena in talibus locis vires exetcent, fed etiam eundem in locis frigidioribus effe&um fortiuntur;fic venenaaliundead nos, qui fub a&re frigidiore degimus , allata, nocere, quotidiana experientia arguit: imo quodplus eft dantur venena quz in locis frigidioribus magis nocebunt, . guam incalidioribus; cum in locis Eum e atdore Ds TaRANTULA. Ó$ . ardore folis magis flagrantibus, via melius aperíantur atque fic vis ve- - peni facilius evaporare poteft : pre- | terea magnum difcrimen ratione caloris in Apulia, campis Romanis & Sicilia,non datur ;ubitamen fol in Apulia hofce effectus producant ; quare potius adinittendam puto di- verfitatem fpecierum inter Taran- tulas, & dicendumalias carere pat- — ticulisillis venenofis , faltum, & alia fymptomata inducentibus ; alias ve- - o, ut Apulienfes funt, eafdem infe particulas venenofas continere; ne- gu eft quod quis dicat ejufdem effe pecie, & eadem efficacia pollere omnes Tarantulas, cum ratione externz figura fibi invicem fimilli- mzíunt. Experimur enim idem & inaliis corporibus, quz etfi externa figura conveniant, diveríz tamen - naturz funt, Preterea cum ipfz Tarantulz Apulienfes maxime à fe . invicem difcrepent , ratione colo- : rss 66 TRACTATUS .— ris, & przfertim ratione effe&uum, | cum contrarios fpe effe&us pro- ducant ; nàm ut diximus, aliz fom- num aliz é contra vigiliam ; hz motum, Iztitiam , calorem , auda- ciam, rifum, faltam, inducunt 5 ille vero quietem, triflitiam , frigus, ti- morem, rifum in i&os istró dici quare ergo non mirum eft & alias Tarantulas ab hifce tantum difcre- pare. — ; CAP XIY., Cur talibus Tarantula hominem. - efficiat imaginationibus,ouali- bus ipfum. inbaerentem 772 ordet, invenit ? : Roe jam breviter que circa WV effe&us fpeciales Tarantulg moveri poffent ; reftat ut. & efg»- &um generalem omnibufque Ta. fantatis communem obiter vi- Sin .deamus: z Ds TARANTULA. : 67 . degamus ; confiftit autem hic effe- .— &us (ut fub fin. cap. 4. retulimus) in . €o, quod talibus Tarantula bominem efficit. imaginationibus , qualibus ipfum - inbereutem cum mordet invenit. Circa hunc effe&um duo quari poffunt: Primo veritas ejus. Secundo ratio illius. . Ad primum quod attinet, merito de illius rei veritate dubitare quis poffet, cum folus: Nicol. Leonic. ilum effe&um recenfeat. : Praterea neque facile hic effe- &uscolligi aut probari poteft, cum enim Phantafia in Tarantatis lafa fit, non poteft ipfe "Tarantatus; poftquam lzíus eft , judicare ; aut pto certo afferere,num idem imagi- naretur cum lzderetur, quod poít acceptum | morfum — imaginatur : neque alius quifpiam hac dere quid - afferere poteft , cum nullus poffit — fcre quid fibi Tarantatus, ante- quamlz deretur, imaginaretur : imo ex potius j* 68 — TRACTATUS potius concludendum videtur Ta- rantatum non idem fibi imacinari poft, quod ante acceptum morfum imaginabatur ; quia Phantafiá me- diante;prefentia & abfentia Cogno- Ícimus,feorfim apprehenfa compo- nimus, conjuncta dividimus; cum vero Phantafia in "Tarantatis |a fit; neque- prafentia, vel abfentia, recte-cognofcere poteft ; neque ea uz externis. fenfibus percepta bei feorfim vel conjunctim, di- | videre aut componere re&e poteft; | nam propter Phantafiz lzfionem, 4ftimativa munus fuum exercere non poteft; fed in z(limatione re- Tum quz externis fenfibus , ve]. Phantafíá percepta fuerant, errat; notiones boni & mali non recte formando ; an. objecta convenien- tia an vero adver(a fint, non rede dijudicando. : Si vero fiatut in eadem Taranta- tus permaneat cogitatione poft ac. : ceptum Dr TaRANTULA. 69 ceptum vulnus, in qua erat cum ledereretur, ad effe&us per acci- dens illad referendum videtur; & — ratio ejus hzc aliquo modo ftatu | poteft: quod venenum id propter fuam tenacitatem & vifcofitatem nonfinat Phantafiam in alia diftra- hi; fed circa conceptas tum in Phantafia fpecies, & formatas no- tiones, Eftimativa munus fuum ali quo modo exerceat» judicando id bonum quod cum morderetar ima- ginabatur, & conjungendo vel di- videndo, qu& conjungebat vel di- videbat, cum icum Tarantula injt- ceret ; cum autem Aítimativa , ea . quz tum conjungebantur vel divi- debantur, poftea conjungit vel di- vidit; hinc fit,ut aliud quid piamTa- rantato perfuadi vix poffit , prater idquod cum lxderetur fibi imagi- nabatur: in eadem autem illa cogi- ratione perfeverat Tarantatus» quia id quod fibi Tarantatu$ imaginaba- tut 70 TRacr. pz TARANT. tur cum morderetur, ultimum erat, cujus idea vel notio ipfiusmentiin- bzrebat, quiaautem circa idem, co. - gitationibus fuis maxime fitoccupa- tus T'arantiacus, hinc idem memo. | riz tenaciffime inhzret, atque ex | sademavellivixpoteft, ^ —— x ' Deo laus cj bogoe, bg i E Ed * Woven: Au anii PHil. Doc r. ORATIO INAVGVRALIS DE l USU rr DIGNITATE PHILOSOPHIA. HABITA d Inilluftt ys Lugd. Bat. 5. Matt De- cembr. Ann. 1667. cum DoGoratus gta» :dum in Philofophia folennitez confequereuure Worr. SENGUERDII PRiL. Docr. : ORATIO INAVG VRALIS DE USU rr DIGNITATE PHILOSOPHIE IN OMNIBVS ARTIZÓVS. [) NO i P ReGor, 2? Nobiliffimi, Am- liffimi, Specta- f£ agnifice Domine affuimi Dosóns Prztor, . Con- 74 OnaTro .. Confüles; Scabini ; quique . huiccivitatieftisàCon(iliis; .. &Secretis ; : Profeílores celeberrimi ; Paftores reverendi ; Amici honorandi; Do&ores clariffimi ; Flos juventutis, fpes patriz maxima, & quotquot ad hunc actum conveniftis, Auditores; ure merito prolixius aliquod more ornate dicentium,à me ex- . Ípe&tatis exordium, fed fruftra ; ut- pote qui verba ad vos fine proaemio fa&urus eft : hzc enim permovendi tantum gratia adhiberi folent; quid autem & hic permoverem, cum materiz nuüquam fatis laudata dignitas, & nominis ipfius auctori- tastanta fit; ut Veftram facile impe- tret benignitatem , Veflramque ad nos INAUGURALIS. 75 nos audiendum facile permoveat patientiam ; cum folum ejus nomen tantas fpud multos obtineat vires, uteo folo fuperbiant. Unicum ho& exfpe&to, ut mihi balbutiendo Phi- lofophiz laudes dicenti veftra fuc- curatis benignitate. 5 Tu quzfo fumme Deus, ceptis noftris fecliciter annue, rore gra- tiz Tuz me irriga, gratuito Tuo au- xilio fuftenta & corrobora; per dile &um Filium Tuum Chriftü; Amen. Ut ab origine Philofopbiz ini- tium faciam, primus ejus auctor, & copiofiffima fcaturigo eft Deus, .. Opt. Max. Cum enim Deusinfinite fit fapiens, omnis fapientiz produ- &or & au&or eft; Ejus fingulari be- nefidio, illa nobilifimo animali, Dei & terrz filio , pleniffime com- municata fuit ; tum cum plenis ad- huc radiis, in ipfamativitate vir,cor- rufcantem Divinam imaginem ge- reret, antequam lugendo cafu feip- Dt fum 76 "OnaTIoO fum feciffet imbecillitatis exem- plum, temporis fpolium, lufum for- - tunz, mutationisimaginem. Poft- *quam vero cupiditati fenellram pa- tefecit, lateri potius quam cerebro obtemperavit,tenebrz ipfius menti offufz funt, ipfaque Philofophia ca- ligare cepit; interim üt totam vim fuam amitteret clementia Creato- ris noluit , qui reli&as in homine fcintillas imaginis fuz; fovit, & ex- citavic : cum vitam ejus adtor fccu- lorum decurfus protraxit, terreftris hic mundus fpeculum fuit , in quo zterni & increati mundi pulchritu- dinem intüeretur, vel faltem folerti mentis indagine conjectando xfti- maret; tum accuratiffime perfpexit rerum omnium naturam, vires, mo- tus; cum etiam admirabilem rerum omnium cceeleftium, aftrorum nem- pe & planetarum rotationem; ex | uibus Adamum diluvium pradi- | xiffe, quorundam opinio fuit, Hinc d INAUGURALIS 77 . ab Adamo ad Sethi nepotes Philo- - fophia tranflataeft, qui. binas co- — lumnas exftruxere; quibus inventa fua aftronomica insculpta pofteris reliquere. Poft hos Noachus Phi- . lofophiz cognitione claruit, utpote . qui ftirpium & animantium pro- prietates exploratas habuit, cum pabulum conveniens fingulis ani- mantium fpeciebus in arcadederit. Poft Noachum vero; & confufio- nem linguaram, Philofophi magni fuere, Abrahamus; Jacobus; Moles, David, Salomon;& fimiles Hebrzi: hifce autem prosima fuit gensChal- dza, & Affyria; ab Hebrais ad E- gyptios, & ab hts demum ad Gtz- cos propagata fuit Philofophia; il- los quos tanquam fapientes vene- rata eft antiquitas venerabilis, O-. rientales magnam partem | fuiffe conftat, Mercurius, Zgyptius fuit, Zoroafter,Perfa, Pherecydes, Syrus: Quare -Pythagoras » Democtitus, RS D 3 plato 78 ORATIO Plato, fapientiz fervore incitati , ad. exteras, & ut ifti vocant , Barbaras gentes fe contulerunt, magnaíque regiones peragrarunt: quin & ipfe Ariftoteles multa à Judzo quodam didicifefertur. ———— O defiderandas fapientiz puriffi- mas aquas, quz à limpidiffimo & «terno fonte profluxerunt [. O op- timam & omni laude dignam hare- ditatem, quam à tantis pravis pof- fidemus ; tanta vetuftate illuftrem; tanti i majoribus noftris zílima- tam, Haceft quam Cicero defcri- bit, Inventum Deorum jInveftiga- tricem. caleflium ; Scrutatricem &ternorum : hanc modo vocat Pla- to; Divinarum humanarumque re- rum perceptionem: modo Similítu- dinem, qua homo Deo, quoad fieri poteft fimilis evadit: interdum vero Meditationem mortis;qua innuebat Philofophiam docere animam à - corpore feparare , per contempla- — tionem, E4 INAUGURALIS. — 79 | tionem, & operationem ear um po- tentiarum , quibus homo à belluis maxime differt. Non mortem in- tellexit corporis , fed mentis; non. qua corpus ab anima ^w roin qua animus contemplando à cor- ore feparatur : Illa vitam eripit; zc vitium opprimit; illa naturz- vinculum quo corpus animatur;fol- vit; hzc retundit vim appetitus fenfitivi qua carni defervit; illatra- dit hominem in fepulcrum , hac eundem prope facit immortalem; illam cum omnibus communem habemus; hac communi bominum forti eximimur, à plebe feparamur; & quantum in hac vita fieri poteft, - beati reddimur. Quare duas Philofophiz partes conflituerunt, Theoreticam , fea Speculativam , & Pra&ticam , feu A&ivam. Speculativa Dei, Ange- lorumque naturam explicat, earum rerum caufas aperit, quas vulgus D A4 ftupet $o Onartro ftupet & admiratur: hzc enim re- rum principia venatur; ortus & in- teritus indagat; caufas ventorum, imbrium, fülgurum, inveftigat ; ho-- minem fe ipfam cognofcere docet; animz effentiam, proprietates, (en- fuum rationes fcrutatur; animalium omnium naturam, victum, figuram- que rimatur: herbarum, plantarum, ftirpium,& arborum, vires, fym pa-- thias, antipathias inquirit ; maximas res patvis lineis répperit ; locorum | intervalla; temporum ambitus; o- ceani-flusum & refluxum ; ccele- ftium magnitudines;flellarum mea- . tus;fiderum obliqua curricula; folis annua reverticula; lunz "nafcentis incrementa, fenefcentis difpendia, delinquentis obflacula- examinat; prafentia. & abfentia fe&atur & affequitur; & per res creatas, quaft pet veftigia inquirit & deprehendit earum parentem optimum, fapien. ter, fortiterque omnia confervan- CC NE 1 . tem Deum , de quo oninia gratam . Ethica medica cft phtifi inglavia. INAUGURALIS. $r .. Ut vero Ipeculativa. Philofophia mentis aciem ab ignorantiz ealigine purgat ; ita Practica de rebus om- nibus acute cogitare » fabtiliter in- terrogare, prudenter judicare,re&te. refpondere inftituit : res anguftas. ,, amplificare , obfcurasinterrogares. ' univerfas dividere , latentes expli- care,ambigua videre;qualibet defi-. nire docet; ad beatitudinem viam - monítrat appetitus a&tionefque componit; animos tranquillat ; & tanquam morum poliendorum he- roina, omnium morborum peritifi- ma medica, pharmacis & em plaftris. fuis, in appetitus & affe&uum no- - firorum "Nofocomium ingreditur, ut ulcerofum curet corruptum au» — ferat, in integrum reftituat : fic cancro ayaritiz ; peti laíciviz ; hy- : D 5 dropi 8; OnaTto dropi inflatz eruditionis, i&ero in- Vidiz. Nec tantum expultrix vitio- tum; fed etiam indagatrix, confer- vatrix, & au&rix virtütumeft. Do- cet qui bonum vel malum fit ; jufti-- tix munera, fortitudinem , tempe- Fantiam , reliquafque virtutes pre- fcribit , edocet. Demonftrat tan- quam Reipablicz mater, quomodo imperia fint fundanda, fundata con- fervanda , confervata augenda, & exornanda. HS Sedquid ago! tempus videor te- rete, foli facem accendere, quodin — re clariffima exempla tangam ; fuf- ficiebat Philofophiam vocaffe,Pro. . du&ricem veritatis ; Publicarum Privatarumque rerum cuftodem, Reginam,Dominam,Inftrumentum reliquarum artium: quo Theolo- gus; Jurifconfultus, Medicus, Ora- tor, Poéta, reliquique artium fcrü- tatores carere nequeunt. cs Quomodo enim "Theologus, con- INAuGURALIS. 85 . contradicentes convincet, quzftio-. . nesde euchariftia,una perfona Me«. . diatoris, & duabusin Chriftonatu-. - ris, folvet , & denodabit? phyficis - fimilitudinibus res propofitas & il- - luftratas, (ine ope Philofophiz tra- . &abit? Veterum fi confulas fcripta, . juftinam. Martyrem, Clementem Alexandrinum, Originem, Epipha- nium, Chryfoftomum, innumerof- ue Patres, non Theologia folum, ed & Philofophie operam deditfe. tepexiese Jurifprudentia Pbilofophiz ita connectitur, ut illa ex Oceano Phi- . lofophico, leges rivulorum inftar |. deducat, fundantur enimleges ra-. |! oni. Hinc eftut tefte Imperatore — JC veram Philofophiam (int affe- &antes:nam Ethicus & Jutifconful- tus eodem fe referunt, dum quas de - virtutibus & vitiis generales ponit -. regulas Ethicus, eas Jurifcontultus locorum, temporum, negotiorum; | OP pet- 84. OnaT10 perfonarum cancello, ad. ufum fuü, percomtmode circamfcribit , & in- cludit: cumque a&iones humanz, pro rerüm & circumftantiarum di- verfitate ita varient, ut omnes cafus nullis legum volurvinibus coar&ari offint , quo acumine ingenii , aut judicii folertià poterit quis intrica- tiffimos nodos dextere enodare,nifi in Ethicis indagaverit materiam de differentiis a&ttonum humanarum, invito & fpontaneo , unde premio- rum & poenarum diverfitas, quam maxime dependet. Medicinam fi intueamur;, nonne- illa plurima ex Philofophia haurit, & tota ex Phyfica dependet ; Philo- fophi eft naturam: & fabricam corporis humani, virtutes plan- tarum & flirpium ; elementa, mixtionem, putredinem , tempera- mentum, variafque aeris mutatio- nes tractare, indagare, obfervare; fine quibus quid elt medicus? quam varii 1 : INAucuRALIS — $$ varii morbi, morborumque varia prafagia ex motu aftrorum depen- dent, de quibus i ope Aftronomia ' accuratius judicet medicus , tardius. - "ceemeteria humanis corporibus re- plet : cur & ipfe Hippocrates di- xit ia462v QuAiso Qov iciQsoy éivat. Oratoria facultas &- Poéfis; quid fine philofophia funt? Ne- mo poteft ornate dicere , dele- Gare , auditorum animos fle&ere; admirationem concitare; circumfu- fam multitudinem ftupore defige- | requi Philofophiz ignarus fuerit : |. ;exea enim fimilitudines ; rationes; |. defcriptiones . petuntar. Quoties |. Poctz rerum Phyficarum naturas . defcribunt, quoties moralia tra- Gant, quoties fub myfticis narra- tionibus & fi&ionibus , myftica quxdam facra, ex intimis Pilofo- phiz penetralibus. depromta, oc- cultant : Quoties picti hominum mores in Philofophorum libris le- D5 guntur; e OnaTrto untur, quz in Oratoribus & Poctis - 8 : vivis exemplis petfpiciuntar. O facrum & admirabile Dei mu- nus!ó Ceelefte donum!Philofophiz; qu& hominem bene ratiocinari, fafe difputare , methodice omnia agere docet ; que nos reGiffime inftituit; res familiares, forenfes , militares, Publicas & Privatas , fapienter re- gendas monet; qua inftrudi fe ipfos optime norunt, fapientiffime re- gunt, feliciffime vivunt: Unde Se- natores graviffimi, Legati pruden- tiffimi, Duces magnanimi , Princi- pes clariffimi E lones, Ariftides, Licurgos, Numas Pompilios, Catones, Metellos, C. farefque innumerabiles produxit; fan&iffimas leges condidit, Juris pe- ritos effecit, Patres confcriptos conftittit; Judices elegit, Duces creavit. Tu alas tuas expandis per omnes difciplinas, cujus ufum nihil fugit, cum dire&rix omnium difci- plinarum, , erunt. Quz So? * i * INAUGURALIS. 87 plinarum,fatrix virtutum,actionum magiítra, affe&tionum domina, na- turz ornamentum, flos divinitatis, animi anima, manus Theologiz, fons Jarifprudentiz,caput Medici- nz merito habearis. Per te omnia animalia, fuperamus ; quamvis non infit nobis elephantum magnitudo, leonum impetus , taurorum robur, cervorum velocitas pifcium in na- tando agilitas, avium in volando celeritas,canum in odorando faga- citas : tuaenim poffeffio omnia hzc plus quam fapplet ; tuz proftantiz sedunt honores, divitiz, voluptates, cedit & tibiipfavita. - t3: UA. s F